1. Polsko-turecka współpraca gospodarcza.
Turcja jest głównym partnerem Polski z obszaru Bliskiego Wschodu i Azji. Mimo okresowo przeżywanych kłopotów, ma silna gospodarkę opartą na szybko rozwijającym się i modernizującym przemyśle, rolnictwie i ruchu turystycznym. Polscy przedsiębiorcy mają świadomość rosnącego potencjału gospodarczego Turcji. Jest to m.in. wynik działalności Polsko-Tureckiej Izby Gospodarczej w promowaniu współpracy pomiędzy partnerami z obydwu krajów. Dwustronne obroty handlowe pomiędzy Polską i Turcją wzrosły od 2001 r. ponad 9-ciokrotnie i osiągnęły na koniec 2023 roku poziom ponad 12 mld Euro. Bilans wzajemnych obrotów przez wiele lat był dla Polski dodatni. Od 2018 roku, trend ten ulega zmianie. Więcej importujemy z niż eksportujemy do Turcji. Przy czym utrzymuje się trend wzrostu wielkości dwustronnych obrotów. Ale wciąż polski eksport do Turcji to jedyni mniej niż 2% wartości całego eksportu. Turcja jest dla Polski 16-17 partnerem gospodarczy. Podobnie Polska dla Turcji. Potencjał wzrostu jest więc wciąż bardzo duży, sięgający 15 i więcej mld Euro, zwłaszcza że polski i turecki przemysł w dużej części jest (na razie) wzajemnie komplementarny a nie konkurencyjny. Widać to po strukturze obrotów towarowych. W obydwu kierunkach odbywa się handel maszynami, urządzeniami mechanicznymi, pojazdami i częściami zamiennymi, wyrobami tekstylnymi i dodatkami do tekstyliów, w tym chemią przemysłową, a także sprzętem AGT i elektroniką. Istnieje więc duży obszar kooperacji na rynkach krajowych i na rynkach trzecich. Współpraca z firmami tureckimi otwiera polskim przedsiębiorcom także dostęp do rynków, na których Turcy tradycyjnie mają mocną pozycję tj. Bliski Wschód i Afryka Północna. Obiecująca jest także współpraca w zakresie R&D.
2. Współpraca z izbami przemysłowymi i handlowymi w Turcji.
W Turcji, podobnie jak w kilku innych krajach europejskich, przynależność do Izb Gospodarczych (branżowych i/lub terytorialnych) jest obowiązkową. Izby są organizacjami niezależnymi, ale wplecionymi w realizację strategii gospodarczej państwa. Są także instrumentem promocji gospodarki tureckiej w świecie i wsparcia działalności eksportowej firm członkowskich.
Polsko-Turecka Izba Gospodarcza zawarła Porozumienia o współpracy (MoU) z kilkoma regionalnymi Izbami w Turcji.
- Izbą Przemysłowo Handlową Adana www.ato.org.tr (18 listopada 2014)
- Izbą Przemysłowo Handlową w Tarsus www.tarsustso.org.tr (6 marca 2015) Jest to najstarsza Izba gospodarcza w Turcji
- Izbą Przemysłowo Handlową w Mersin www.mtso.org.tr (16 czerwca 2015)
- Izbą Handlową w Izmirze www.izto.org.tr (28 sierpnia 2014)
- Stowarzyszenie Przedsiębiorców Tureckich w Polsce (POTIAD) www.potiad.org (26 lutego 2014)
- Izbą Przemysłowo Handlowa w Bursie (BTSO) www.btso.org.tr (17 kwietnia 2017)
Wynegocjowane i przygotowane do podpisania są porozumienia Izbami Przemysłowo Handlowymi w Koceali www.koto.org.tr, Urfa www.sutso.org.tr, Konya www.kto.org.tr
3. Promocja współpracy. Cykl seminariów gospodarczych w różnych regionach kraju oraz w Turcji.
Izba, we wspólpracy z partnerami zrealizowała cykl seminariów promujących polsko-turecką współpracę gospodarczą. Ich celem jest informowanie przedsiębiorców o możliwościach biznesowych w Turcji, w tym dostarczenie informacji makroekonomicznych, ale przede wszystkim szczegółowych informacji na temat warunków prowadzenia biznesu w Turcji. Zorganizowana je m. in. w Katowicach, Toruniu, Wrocławiu, Warszawie, Szczecinie, Łodzi, Lubinie, Kielcach, Poznaniu i innych ośrodkach przemyslowych w Polsce. Łącznie wzięło w nich ponad 3000 przedsiębiorców.Jednym ze znaczących spotkań było zorganizowane we wrześniu 2015 roku w Warszawie, wspólnie z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR) seminarium nt. finansowania projektów w Polsce i Turcji. Jego celem było zapoznanie przedsiębiorców z możliwościami uzyskania wsparcia EBOR w realizacji projektów w Polsce i w Turcji od 5 mln EUR do 250 mln EUR, zarówno w formie instrumentów dłużnych jak i kapitałowych. Uczestniczyli eksperci EBOR z Warszawy, Londynu i Stambułu. Spotkanie odbyło się w siedzibie Narodowego Banku Polskiego.
Przedstawiciele Izby uczestniczyli także w promowaniu polskiej gospodarki i współpracy z partnerami polskimi na terenie Turcji. M.in w Ankarze, Stambule, Bursie, Tarsus i innych, w których zorganizowano seminaria i biz. konferencje. Wzięło w ich udział ponad 2500 przedsiębiorców tureckich zaineresowanych wspólpracą z polskimi partnerami.
Podczas oficjalnej wizyty Prezydenta Turcji w Polsce (17.10.2017), złożonej na zaproszenie Prezydenta Polski, odbyło się organizowane przez PAIH i naszą Izbę, polsko-tureckie forum biznesowe z udziałem Prezydentów obydwu krajów. W swoich wystąpieniach Prezydenci ocenili, że aktualny poziom współpracy nie odpowiada potencjałowi obydwu gospodarek, odnotowujących najwyższe wskaźniki wzrostu w Europie. Wskazali, że wzajemne obroty mogą i powinny, osiągnąć poziom co najmniej 10 miliardów euro rocznie. Poziom ten został osiągnięty w 2022 roku, a w 2023 roku przekroczony. Potencjał jest jednak znacznie wiekszy, siegający 20 + mld EURO, biorąc pod uwagę poziom rozowju gospodarczego obydwu krajów. Warunkiem jest rozszerzanie obszarów współdziałania poza – w istocie prosty w ramach jednolitego rynku europejskiego - handel dwustronny. Wykorzystanie innych, dotąd nieeksploatowanych obszarów współpracy. Udzielenie systemowego wsparcia wzajemnym inwestycjom. Rozszerzenie współpracy środowisk naukowych i akademickich i systemowe ich wspieranie. W zwiazku z tym, w 2024 roku, Izba zainicjowała powołanie platformy współpracy polskich i tureckich uniwersytetów, jako promotora zdecentralizowanej, współpracy naukowo badawczej i technologicznej, a w konsekwencji także komercyjnej, pomiędzy regionami (województwami) obydwu krajów. Ważne jest także ułatwienie bezpośrednich kontaktów przedsiębiorców obydwu krajów poprzez zwiększenie siatki połączeń lotniczych obejmujące nie tylko Warszawę, ale najważniejsze ośrodki przemysłowe w Polsce, Katowice, Gdańsk z Turcja i to nie tylko ze Stambułem, ale także z ważniejszymi ośrodkami przemysłowymi. Obniżenie ich kosztu. Dziś połączenia lotnicze pomiędzy Polska i Turcją są najdroższe w Europie. Wymaga to analizy i podjęcia stosownych przeciwdziałań. Oczywista jest także potrzeba wzajemnej promocji. albowiem, w dwustronnych obrotach dominuje handel. Wzajemne inwestycje mają charakter marginalny. Natomiast potencjał współpracy jest znacznie większy. Aby go wykorzystać potrzebne są nowe impulsy. Identyfikacja barier i podjęcie praktycznych kroków w celu nadania wspołpracy znacznie wyższej dynamiki.
4. Współpraca polskich i tureckich firm.
Przedstawiciele i członkowie Izby odbyli kilkadziesiąt spotkań B2B z przedsiębiorcami tureckimi odwiedzającymi Polskę, zarówno w ramach misji jak i w ramach indywidualnych podróży biznesowych. Udzielano także wsparcia w organizacji misji dla firm tureckich na imprezy targowe w Polsce i firmom polskim wyjeżdżającym na imprezy targowe do Turcji.
5. Polsko-Turecka Rada Biznesu (PTRB).
Na wniosek Polsko-Tureckiej Izby Gospodarczej, Krajowa Izba Gospodarcza powołała w 2013 roku Polsko-Turecką Radę Biznesu, która jest wehikułem współpracy dużych polskich firm z firmami tureckimi. Rada ma charakter zamknięty. Uczestniczą w niej firmy zaproszone do jej składu. Rada działa w strukturze Krajowej Izby Gospodarczej (www.kig.pl). Prezydium KIK powołało na Przewodniczącego Polsko-Tureckiej Rady Biznesu Ambasadora tytularnego Jerzego Drożdża. Prezes zarządu Polsko-Tureckiej Izby Gospodarczej jest równocześnie Sekretarzem PTRB.
6. Baltic Business Forum.
W 2106 roku Izba podjęła wspólnie z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Europa-Północ-Wschód inicjatywę zaproszenie Turcji jako Gościa Honorowego do udziału w VIII edycji Baltic Business Forum (www. balticbussinesforum.eu), które odbyła się w dniach 14-16 września w Świnoujściu – Heringsdorfie. BBF jest miejscem wymiany doświadczeń przedstawicieli biznesu i administracji gospodarczej z Polski i zaproszonych krajów, występujących w roli Gościa Honorowego. W minionych edycjach Gośćmi Honorowymi były m.in. Ukraina, Chiny, Rosja, Kazachstan, Gruzja. W 2016 r. Gościem Honorowym była Turcja. Podczas Forum podpisano trójstronnego porozumienia o współpracy pomiędzy Polsko-Turecką Izbą Gospodarczą, Polsko-Ukraińską Izbą Gospodarczą oraz Zrzeszeniem Tureckich Przedsiębiorców na Ukrainie. Program współpracy obejmuje zagadnienia realizacji dużych inwestycji infrastrukturalnych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, inwestowania na rynkach kapitałowych, metod wsparcia przedsiębiorstw w ekspansji na rynki zagraniczne. Łączy Adriatyk, Bałtyk i Morze Czarne poprzez problemy logistyki i transportu multimodalnego z wykorzystaniem infrastruktury portowej, której poświęcona jest wyodrębniana sesja..
7. Sprawy członkowskie i organizacyjne.
Izba jest organizacją samorządową. Nie otrzymuje dotacji ze środków publicznych. Wszystkie środki finansowe jakimi Izba dysponuje pochodzą ze składek członkowskich lub usług wykonywanych przez Izbę. Składki członkowskie wnoszone są kwartalnie i wynoszą:
- 1800 PLN dla dużych przedsiębiorstw wykazujących roczne obroty ponad 50 mln Euro
- 900 PLN dla małych i średnich przedsiębiorstwa wykazujących roczne obroty do 50 mln Euro
- 300 PLN dla mikro przedsiębiorstw wykazujących roczne obroty do 2 mln Euro
Członkowie Izby deklarują wielkość wpłacanej składki.
W przypadku realizacji projektów indywidualnych, na zapotrzebowanie firm członkowskich, sporządzany jest oddzielny budżet podlegający akceptacji zainteresowanych firm.
Izba świadczyć także usługi doradcze, na zasadach komercyjnych, firmom nie członkowskim z wykorzystaniem posiadanego doświadczenia, kontaktów i wiedzy o tureckim rynku, a także grupy współpracujących z Izbą konsultantów tureckich i polskich.
Izba jest płatnikiem VAT, wystawia faktury za swoje usługi. Uzyskane z tego tytułu dochody kierowane są na pokrycie kosztów działalności statutowej Izby.
8. . Podsumowanie
Izba prowadziła i prowadzi działania o charakterze informacyjnym. Promuje i inspiruje współpracę pomiędzy przedsiębiorcami z Polski i z Turcji. Udzielała wsparcia w sytuacjach konfliktowych. Występuje w imieniu swoich członków z interwencjami wobec władz w Polsce i w Turcji. Działania Izby adresowane są zarówno do firm małych, jak i przedsiębiorstw dużych, dla których zainicjowano powołanie Polsko-Tureckiej Rady Biznesu działającej w strukturze Krajowej Izby Gospodarczej.
Rok 2014 był szczególnie ważny, albowiem celebrowano w jego trakcie unikalną rocznice 600 lecia współpracy dyplomatycznej Polski i Turcji. Pozwoliło to skutecznie promować współczesną polsko-turecką współpracę gospodarczą. Izba uczestniczyła w wielu inicjatywach promocyjnych, a także inicjowała działania o podobnym charakterze. M.in. na wniosek Izby Narodowy Bank Polski wyemitował w 2014 roku okolicznościowa monetę odnosząca się do 600.lecia polsko-tureckiej współpracy.
W kolejnych latach, Izba koncentruje się na praktycznym wspieraniu przedsiębiorców. Udzielanie informacji w zakresie legalizacji dokumentów wymaganych w handlu zagranicznym, wsparcia logistycznego, wsparcia przedsiębiorców w pozyskiwaniu informacji gospodarczych.
Zarząd Izby, 2024 r.