Strategiczny wymiar polsko-tureckiej współpracy.

Podczas rozmów w Ankarze Premier Donald Tusk i prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan zademonstrowali wspólne podejście do kluczowych kwestiach międzynarodowych, pokoju i międzynarodowego bezpieczeństwa. Premier podkreślił  niezmienne wsparcie Polski dla integracji Turcji z Unią Europejską.  Wspólnie zadeklarowano możliwość zwiększenia dwustronnych obrotów handlowych.  

czwartek, 13 marca 2025

Dotychczas polsko-turecka współpraca gospodarcza realizuje się głownie poprzez handel dwustronny. W ciągu dekady nastąpił jego szybki, ponad 3 krotny wzrost. W 2024 roku wzajemne obroty sięgnęły ponad 12 miliardów euro. Potencjał jest znacznie wyższy zważywszy na wielkość obydwu gospodarek oraz podobny poziom technologiczny. Zdaniem ekspertów Polsko-Tureckiej Izby Gospodarczej potencjał dwustronnej współpracy jest nie mniejszy niż 25-35 miliardów euro rocznie. Z możliwością dalszego wzrostu. W wielu sektorach możliwa jest komplementarność a nie konkurencyjność, co przez pewien czas będzie jeszcze sprzyjać wzrostowi obrotów handlowych. Aby powiększyć pole korzystnej  współpracy poza, w istocie prosty, handel w ramach jednolitego obszaru gospodarczego UE do którego należy Turcja, potrzebne jest wykorzystanie nowych, dotąd nieeksploatowanych obszarów partnerstwa. Systemowe wsparcie wzajemnych inwestycji.  Ułatwienie bezpośrednich kontaktów przedsiębiorców poprzez zwiększenie siatki połączeń lotniczych obejmujących nie tylko Warszawę, ale najważniejsze polskie ośrodki przemysłowe jak Katowice, Gdańsk czy Wrocław z Turcją. Nie tylko ze Stambułem, ale także z ważniejszymi ośrodkami przemysłowymi, jak Izmir, Bursa i inne. Prowadzić to będzie do obniżenia ich kosztu.

Jest wszakże obszar, gdzie nie handel i powiązania kooperacyjne mogą przynieść wartość dodaną. Jest nim współpraca naukowo-techniczna, prowadząca do komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań przemysłowych dla sektorów wykazujących duża chłonność na najnowocześniejsze rozwiązania, zwłaszcza jeżeli powstają one w rodzimych warunkach. Jego fundamentem są akademickie środowiska naukowe.  Jednym z interesujących przykładów, wymuszonym sytuacją geopolityczną, jest przemysł obronny. Jego rozwój w Turcji w ponad 60 % oparty jest o myśl technologiczną powstająca w akademickich ośrodkach naukowo badawczych powiązanych z tym sektorem. Dotyczy to nie tylko zastosowań w produkcji materialnej (hardwere), ale także w zakresie informatycznego zarządzania polem walki inne sektory, jak np. energetyka, zarzadzanie środowiskiem, biotechnologie i in.  Podobną chłonność wykazują inne sektory. Energetyka, zarządzanie środowiskiem, biotechnologie. Jest to olbrzymi zakres wiedzy i potencjalny obszar współpracy środowisk akademickich z obydwu krajów. W dydaktyce, poprzez zachęcanie studentów do podejmowania studiów na uczelniach w kraju partnerskim, poprzez studia i prace doktoranckie i wspólne badania naukowe w najnowocześniejszych dyscyplinach oraz ich komercjalizowanie.  By takie, strategiczne założenie mogło się zmaterializować, potrzebne jest stworzenie stałej platformy współpracy naukowej i technologiczne, jako mechanizmu inicjowania bezpośredniej współpracy uczelni.

Polsko-Turecka Izba Gospodarcza, we współpracy z Fundacją Nauki Perspektywy i życzliwym wsparciu KRASP zainicjowała powołanie Forum Rektorów Polskich i Tureckich Uczelni jako permanentnej, długoterminowej platformy współpracy pomiędzy środowiskami akademickimi w Turcji i Polsce. Ma się ono stać istotną, wielopłaszczyznowa składową dwustronnych relacji między Polską a Turcją, poprzez stymulowanie i ułatwianie kontaktów pomiędzy uczelniami. I dalej decentralizacji dwustronnych współpracy środowisk naukowo badawczych, wykorzystujących swój indywidulany potencjał. Suma takich składowych przyniesie trwały (nie jednorazowy) impuls do rozwoju polsko-tureckiej współpracy gospodarczej w zakresie dóbr i usług "wysokiej jakości”. Pierwszej Forum Rektorów uczelni polsko-tureckich odbędzie się we wrześniu 2025 roku w Ankarze. Gospodarzem będzie Uniwersytet Gazi w Ankarze. Gospodarzem kolejnego będzie uniwersytet Gdański.

Twórcze połączenie potencjałów środowisk akademickich, na wielu płaszczyznach naukowo badawczych, o wyborze których zdecydują uczelnie partnerskie, wyzwolić można długoterminowy impuls polsko-tureckiej współpracy, ponad już istniejące, nieźle rozwijające się, relacje handlowe.

W kwietniu br. planowana jest wizyta Prezydenta Turcji w Polsce.