- Strategiczne partnerstwo gospodarcze Polski i Turcji wzmacnia europejskie bezpieczeństwo.
- Wielopłaszczyznowa, strategiczna, współpraca Polski i Turcji zwiększa poziom bezpieczeństwa obydwu krajów.
- Zmienia się trend współpracy gospodarczej z Turcją.
- Turcja publikuje średnioterminowy program gospodarczy na lata 2025-2027.
- Sygnał podniesienia relacji polsko-tureckich na wyższy poziom.
- 32 Międzynarodowe Targi Obronne w Kielcach zakończone.
- Współpraca przemysłów zbrojeniowych Polski i Turcji.
- Elektronicze A.TR akceptowane w EU.
- Turecki przemysł obronny i lotniczy w światowej czołówce.
- Turcja wznawia dialog z UE ws członkostwa.
Strategia rozwoju tureckiej gospodarki.
Jak wygląda, po 3Q 2023, realizacja średnioterminowego programu rozwoju gospodarki na lata 2024–2026, wcześniej zapowiedzianego przez prezydenta, jako wstępu do wdrożenia długoterminowej strategii?
W trzecim kwartale 2023 r. gospodarka (PKB) Turcji wzrosła o 5,9% co uczyniło kraj najszybciej rozwijającą się gospodarką na świecie w tym okresie. Dane Tureckiego Instytutu Statystycznego (TurkStat) wykazały, że PKB kraju od lipca do września osiągnął 295,8 miliardów dolarów w cenach bieżących, co oznacza wzrost o 79,8%. Liderem był sektor budowlano montażowy ze wzrostem o 8,1%., następny to sektor przemysłowy, w którym nastąpił wzrost o 5,7 %, a w sektorze finansów i ubezpieczeń – o 5,1%.
Także w innych obszarach odnotowano wzrost: działalność usługowa wzrosła o 4,3 % następnie administracja publiczna, edukacja, opieka zdrowotna i pomoc społeczna wzrost o 3,6% oraz działalność związana z nieruchomościami o 2,7%. Również sektor rolnictwa odnotował, wprawdzie umiarkowany, ale jednak umiarkowany wzrost na poziomie 0,3%, co jest m.in powodem niszczycielskich trzęsień ziemi w południowo-wschodniej Turcji.
Przypomnijmy, że średnioterminowy program Turcji na lata 2024-2026, przygotowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa i Finansów oraz Prezydencję ds. Strategii i Budżetu Republiki został opublikowany w Dzienniku Urzędowym 6 września br. Publicznie został zainaugurowany przez Prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana i w Kompleksie Prezydenckim w Ankarze. Program przewiduje, że PKB Turcji wzrośnie w tym roku o 4,4%, do 2024 r. o 4%, do 2025 r. o 4,5% i do 2026 r. o 5%, a dochód na mieszkańca przekroczy 12 400 dolarów w 2023 r. i osiągnie 12 875 dolarów w 2024 r., 13 717 dolarów w 2025 r. i 14 855 dolarów w 2026 r.
Zakłada, że stopa bezrobocia będzie stopniowo spadać do 10,1 proc. w 2023 roku, 10,3 proc. w 2024 r., 9,9 proc. w 2025 r. i 9,3 proc. w 2026 r. Roczna inflacja w Turcji wyniesie 65 procent do końca 2023 r, ale planuje się, że spadnie do 33 procent w 2024, i dalej do 15,2 procent w 2025, a do jednocyfrowej wartości 8,5 procent w 2026mroku..
Jednym z motorów wzrostu jest eksport. O ile cel eksportowy kraju na rok 2023 wynosi 255 miliardów dolarów, o tyle cel na rok 2026 to 302,2 miliarda dolarów. Czyli blisko 20 procentowy wzrost. Zakłada się, przychody z turystyki na poziomie 55,6 mld dolarów w 2023 r. i 71,3 mld dolarów w 2026 r.
Założenia te opierają się na siedmiu filarach, w tym na wzroście i handlu, wewnętrznego i międzynarodowego, wykształconej sile roboczej i stabilnym zatrudnieniu, stabilności cen detalicznych i finansów publicznych, zarządzaniu katastrofami, transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz stałej poprawie otoczenia biznesowego, w tym i inwestycyjnego
Ogłaszając wdrożenie planu, prezydent Erdoğan powiedział, że w ramach programu „usuniemy dotkliwy dla obywateli problem inflacji poprzez koordynację polityki pieniężnej, fiskalnej i dochodowej”.
Celem programu jest określenie perspektywicznych celów gospodarczych dla kraju oraz utrzymanie równowagi budżetu krajowego i zewnętrznego.
Także, organizacje międzynarodowe zrewidowały swoje prognozy wzrostu dla Turcji, wskazując pozytywne perspektywy dla gospodarki kraju. Fitch Ratings w swoim raporcie Global Economic Outlook z września 2023 r. podwyższył swoją roczną prognozę wzrostu dla Turcji w 2023 r. z 2,5% do solidnych 4,3%. Raport przewiduje stopę wzrostu na poziomie 3 proc. w 2024 r. i 3,4 proc. w 2025 r. Fitch Ratings podkreśla silny wzrost zaobserwowany w drugim kwartale, przypisując go zwiększonej konsumpcji, inwestycjom i wydatkom publicznym.
Agencja Fitch Ratings potwierdziła także rating kredytowy Turcji na poziomie „B” i po dwóch latach zmieniła perspektywę ratingu z „negatywnej” na „stabilną”.
Podobnie agencja Moody's skorygowała swoją prognozę wzrostu dla Türkiye w 2023 r., podnosząc ją do 4,2 proc. w porównaniu z pierwotną projekcją wynoszącą 2,6 proc., jak przedstawiono w sierpniowym raporcie aktualizacyjnym Global Macro Outlook na lata 2023–2024.
Agencja Standard & Poor's (S&P) ujawniła niedawno w swoim raporcie Economic Outlook Emerging Markets, że oczekuje się, że gospodarka Turcji w 2023 r. wzrośnie o 3,5 procent, co oznacza wzrost w porównaniu z wcześniejszymi prognozami. Dodatkowo S&P podniosła swoją prognozę wzrostu na 2024 r. do 2,3 proc., wskazując na kontynuację pozytywnej dynamiki rozwoju gospodarczego Turcji.
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) skorygował swoją prognozę wzrostu PKB Turcji do 3,5 proc. w 2023 r. z 2,5 proc. i 3 proc. w 2024 r.